Xử phạt nghiêm vi phạm phòng cháy chữa cháy tại Hà Nội

1. Vì sao Hà Nội siết chặt vi phạm phòng cháy chữa cháy?

Trong những năm gần đây, các vụ cháy tại Hà Nội đã để lại hậu quả thương tâm, điển hình như các vụ cháy chung cư mini, cơ sở karaoke… khiến hàng chục người tử vong. Nguyên nhân phần lớn xuất phát từ vi phạm phòng cháy chữa cháy: không nghiệm thu, thiếu lối thoát hiểm, không lắp đặt cửa chống cháy, hay sử dụng vật liệu kém an toàn.

Trước tình hình đó, UBND TP. Hà Nội đã trình HĐND dự thảo nghị quyết tăng mức xử phạt vi phạm PCCC, thể hiện quyết tâm bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân.

2. Cơ sở pháp lý cho việc tăng mức xử phạt PCCC

Đề xuất tăng mức phạt của Hà Nội không phải là quyết định đơn lẻ, mà dựa trên khung pháp lý vững chắc:

Luật Thủ đô 2024 – Điều 33, khoản 1: cho phép HĐND TP. Hà Nội quy định mức phạt vi phạm hành chính cao hơn mức chung, nhưng không quá gấp đôi.
Nghị định 106/2025/NĐ-CP: quy định chi tiết xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng cháy chữa cháy. Hiện mức phạt tối đa là 50 triệu đồng với cá nhân và 100 triệu đồng với tổ chức.

Theo nghị quyết mới, Hà Nội có thể tăng lên 100 triệu đồng cho cá nhân và 200 triệu đồng cho tổ chức. Mức phạt gấp đôi sẽ tạo sức răn đe, buộc các cá nhân, doanh nghiệp đầu tư nghiêm túc cho PCCC thay vì chỉ đối phó.

3. Thực trạng vi phạm phòng cháy chữa cháy tại Hà Nội

Theo thống kê từ lực lượng chức năng, giai đoạn 2022 – 2025:

Đã có 220.246 lượt kiểm tra PCCC.
Phát hiện 273.649 hành vi vi phạm.
Xử phạt 7.159 tổ chức và 7.930 cá nhân, tổng số tiền hơn 159 tỷ đồng.
Đình chỉ hoạt động 4.412 cơ sở không bảo đảm an toàn cháy nổ.

Những con số trên cho thấy, tình trạng vi phạm vẫn phổ biến và nghiêm trọng, bất chấp đã có nhiều đợt kiểm tra, tuyên truyền.

3.1. Các lĩnh vực vi phạm nhiều nhất

Các vi phạm tập trung nhiều ở:

Chung cư mini: thiết kế không đảm bảo, thiếu lối thoát hiểm.
Cơ sở karaoke, quán bar, vũ trường: dễ cháy nổ, nhiều chất liệu dễ bắt lửa.
Nhà xưởng sản xuất: chứa nhiều vật liệu dễ cháy, ít được trang bị hệ thống PCCC tự động.
Tòa nhà văn phòng, trung tâm thương mại: đôi khi cắt giảm chi phí, không đầu tư cửa chống cháy, hệ thống báo cháy đúng chuẩn.

3.2. Hậu quả của vi phạm

Vi phạm quy định PCCC không chỉ dừng lại ở mức phạt tiền mà còn kéo theo nhiều hệ lụy nghiêm trọng:

Thiệt hại về người và tài sản: Cháy nổ có thể cướp đi sinh mạng, gây thương tích và phá hủy tài sản trong chốc lát. Ví dụ: vụ cháy chung cư mini tại Khương Hạ, Thanh Xuân (2023) khiến 56 người tử vong, hàng chục hộ gia đình mất toàn bộ tài sản.
Tổn hại uy tín và thương hiệu: Một khi để xảy ra vi phạm hoặc hỏa hoạn, doanh nghiệp sẽ bị cộng đồng, đối tác và khách hàng mất niềm tin. Điển hình là vụ cháy quán karaoke ở Bình Dương (2022) khiến 32 người tử vong, chủ cơ sở không chỉ bị dư luận chỉ trích mà thương hiệu cũng bị xóa sổ.
Rủi ro pháp lý: Ngoài xử phạt hành chính, cơ sở còn có thể bị đình chỉ hoạt động, buộc dừng kinh doanh hoặc thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng.

4. Những hành vi vi phạm PCCC phổ biến

Vi phạm trong xây dựng – thiết kế: Thi công công trình không theo thiết kế PCCC đã được phê duyệt. Cải tạo, mở rộng công trình nhưng không xin thẩm duyệt lại phương án PCCC.
Vi phạm trong vận hành: Đưa công trình vào hoạt động khi chưa được nghiệm thu. Không bảo trì hệ thống báo cháy, chữa cháy.
Vi phạm về trang thiết bị: Thiếu bình chữa cháy, hệ thống báo cháy, sprinkler. Sử dụng cửa không chống cháy, không có khả năng ngăn khói, lửa.
Vi phạm về quản lý con người: Không tập huấn PCCC cho nhân viên. Không diễn tập phương án thoát nạn định kỳ.

5. Doanh nghiệp và người dân cần làm gì để không vi phạm?

Để tránh rủi ro pháp lý và đảm bảo an toàn, cần chủ động:

Tuân thủ quy định pháp luật: Thẩm duyệt thiết kế PCCC trước khi xây dựng; Chỉ đưa công trình vào sử dụng khi đã nghiệm thu; Lưu giữ hồ sơ pháp lý đầy đủ.
Trang bị hệ thống, thiết bị PCCC đạt chuẩn: Bình chữa cháy, hệ thống báo cháy, sprinkler tự động. Cửa chống cháy chất lượng cao tại cầu thang, hành lang, phòng kỹ thuật. Lối thoát hiểm không bị che chắn.
Nâng cao ý thức cộng đồng: Huấn luyện PCCC cho nhân viên, cư dân tối thiểu 1 lần/năm. Diễn tập phương án thoát hiểm định kỳ. Không tận dụng lối thoát hiểm để chứa đồ.

6. Vai trò của cửa chống cháy trong công tác PCCC

Trong nhiều vụ cháy, khói và lửa lan nhanh qua các lối đi khiến người mắc kẹt không kịp thoát thân. Cửa chống cháy có vai trò đặc biệt quan trọng:

Chịu lửa 30 – 120 phút, ngăn lửa lan rộng.
Ngăn khói độc, tạo hành lang thoát hiểm an toàn.
Bảo toàn kết cấu, giúp lực lượng cứu hỏa có thêm thời gian xử lý.

Với nhiều năm kinh nghiệm, Cửa chống cháy An Toàn Việt tự tin cam kết cung cấp sản phẩm đạt chuẩn, được kiểm định chất lượng, phù hợp cho mọi loại công trình từ chung cư, nhà ở đến nhà xưởng, văn phòng. Đây là giải pháp giúp doanh nghiệp vừa tuân thủ quy định pháp luật, vừa bảo vệ an toàn con người và tài sản.

7. Kết luận

Đề xuất xử phạt nghiêm vi phạm phòng cháy chữa cháy tại Hà Nội là một bước đi quyết liệt, cần thiết để bảo vệ an toàn cộng đồng. Mức phạt cao hơn không chỉ là chế tài, mà còn là thông điệp: không thể coi nhẹ công tác PCCC.

Để không bị xử phạt và quan trọng hơn là bảo vệ tính mạng, mỗi cá nhân và tổ chức cần nghiêm túc tuân thủ quy định, đầu tư hệ thống an toàn, đặc biệt là cửa chống cháy đạt chuẩn từ An Toàn Việt.

An toàn không chỉ là trách nhiệm pháp lý, mà còn là sự bảo đảm cho một tương lai bền vững.