Top 7 nguyên nhân gây cháy nổ và biện pháp phòng chống

1. Thực trạng cháy nổ hiện nay

Cháy nổ là một trong những mối nguy hiểm nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn về người và tài sản. Theo thống kê từ Cục Cảnh sát Phòng cháy Chữa cháy và Cứu nạn Cứu hộ, chỉ riêng trong năm 2024, Việt Nam đã ghi nhận 4.112 vụ cháy nổ, tăng 13,67% so với năm 2023, gây tổn thất hàng trăm tỷ đồng. Đặc biệt, nhiều vụ cháy lớn tại các khu dân cư, nhà xưởng, chung cư cao tầng cho thấy công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC) vẫn chưa được quan tâm đúng mức.

Việc nhận diện rõ các nguyên nhân gây cháy nổ giúp giảm thiểu rủi ro và nâng cao hiệu quả phòng chống.Tham khảo ngay bài viết dưới đây của Cửa chống cháy An Toàn Việt để bổ sung những kiến thức phòng chống cháy nổ bổ ích nhất!  

2. Top 7 nguyên nhân gây cháy nổ tại Việt Nam

2.1. Sự cố hệ thống, thiết bị điện

Hệ thống điện quá tải, dây dẫn cũ hoặc lắp đặt không đúng tiêu chuẩn là nguyên nhân hàng đầu gây cháy nổ. Khi dòng điện chạy qua dây dẫn kém chất lượng, nhiệt độ tăng cao có thể làm chảy lớp cách điện, tạo ra tia lửa điện dẫn đến hỏa hoạn. 

2.2. Rò rỉ khí gas 

Khí gas và các chất dễ bay hơi như xăng, dầu, dung môi công nghiệp có đặc tính dễ cháy nổ nếu rò rỉ ra môi trường. Các sự cố do gas thường xuất phát từ van khóa bị lỏng, ống dẫn bị nứt hoặc quá trình sử dụng không đúng cách. Chỉ cần một tia lửa nhỏ từ bật lửa, bếp gas hoặc công tắc điện cũng có thể gây ra vụ nổ lớn, gây nguy hiểm đến tính mạng và tài sản.

2.3. Hút thuốc không đúng nơi quy định

Nhiều vụ cháy lớn đã xảy ra chỉ vì một tàn thuốc lá nhỏ. Khi tàn thuốc chưa tắt hoàn toàn và bị vứt bừa bãi vào vật liệu dễ cháy như giấy, vải, thảm hoặc xăng dầu, đám cháy có thể bùng phát nhanh chóng. Đặc biệt, trong môi trường làm việc như kho hàng, cây xăng, khách sạn, việc hút thuốc không đúng nơi quy định không chỉ gây nguy hiểm mà còn vi phạm các quy định về phòng cháy chữa cháy.

2.4. Bất cẩn khi sử dụng nguồn nhiệt và lửa

Việc sử dụng lửa không đúng cách là một trong những nguyên nhân phổ biến gây cháy nổ. Đốt rác bừa bãi, thắp nhang gần vật dễ cháy, hàn cắt kim loại không che chắn hay nấu nướng không giám sát đều tiềm ẩn nguy cơ hỏa hoạn. Những hành vi này có thể làm bùng phát ngọn lửa chỉ trong vài phút, đặc biệt ở môi trường có nhiều vật liệu dễ cháy như giấy, gỗ, vải. Để đảm bảo an toàn, cần tuân thủ các biện pháp phòng cháy chữa cháy (PCCC), sử dụng thiết bị báo cháy và lắp đặt cửa chống cháy để hạn chế nguy cơ lan lửa.

2.5. Nấu ăn

Nấu ăn không cẩn thận, đặc biệt là để dầu mỡ bốc cháy, quên tắt bếp hoặc sử dụng bếp gas kém an toàn là nguyên nhân dẫn đến nhiều vụ hỏa hoạn nghiêm trọng. Khi nhiệt độ dầu ăn vượt quá giới hạn, nó có thể tự bốc cháy và lan rộng nhanh chóng. Ngoài ra, khí gas rò rỉ trong quá trình nấu nướng có thể gây nổ nếu gặp tia lửa điện. Để hạn chế rủi ro, nên kiểm tra hệ thống gas định kỳ, không để bếp hoạt động khi không có người trông coi và trang bị cửa chống cháy để bảo vệ không gian bếp khỏi hỏa hoạn.

2.6. Do sét đánh

Sét đánh là một nguyên nhân cháy thường gặp trong mùa mưa, đặc biệt tại các khu vực có nhiều thiết bị điện, kho chứa nhiên liệu hoặc rừng cây khô. Khi đột nhập vào nhà ở công trình, nó có thể gây ra hệ thống điện chớp nhoáng, phát hiện tia lửa và nguy cơ phát thành đám cháy lớn. Để phòng cháy nổ ra, cần phải lắp đặt hệ thống chống sét đạt chuẩn, ngắt nguồn điện khi có giông bão và sử dụng vật liệu chống cháy để bảo vệ công trình khỏi nguy cơ hỏa hoạn.

2.7. Do điện thoại và thiết bị sạc

Việc sử dụng sạc chất lượng, sạc quá lâu hoặc sạc sạc gần vật dễ cháy có thể tạo ra thiết bị quá nhiệt, phát nổ và nguy hiểm. Nhiều trường hợp cháy nhà do đốt cháy pin sạc đã được ghi nhận, đặc biệt vào ban đêm khi người dùng cắm sạc liên tục mà không cần kiểm soát. Để đảm bảo an toàn, hãy sử dụng bộ sạc chính hãng, không sạc điện thoại trên giường hoặc nơi có vật liệu dễ cháy, đồng thời trang bị cửa cháy để giảm thiểu thiệt hại nếu xảy ra sự cố.

3. Biện pháp phòng chống cháy nổ

3.1. Sử dụng cửa chống cháy để bảo vệ công trình

Một trong những biện pháp hiệu quả nhất để ngăn chặn cháy lan là sử dụng cửa chống cháy. Cửa chống cháy An Toàn Việt được sản xuất theo tiêu chuẩn cao cấp, có khả năng chịu nhiệt từ 60 - 120 phút, giúp bảo vệ công trình và hạn chế thiệt hại do hỏa hoạn. Với thiết kế chắc chắn, vật liệu chống cháy tối ưu, các dòng cửa chống cháy của chúng tôi phù hợp cho nhiều loại công trình như nhà ở, chung cư, nhà máy, xí nghiệp. Đầu tư vào cửa chống cháy không chỉ bảo vệ tài sản mà còn đảm bảo an toàn tính mạng cho người sử dụng

3.2. Quản lý chặt chẽ nguồn lửa, nguồn nhiệt

Để đảm bảo an toàn, cần hạn chế đốt rác bừa bãi, tránh đặt vật dễ cháy gần bếp hoặc các thiết bị sinh nhiệt. Sử dụng thiết bị báo cháy tự động là một giải pháp hiệu quả giúp phát hiện sớm nguy cơ cháy, từ đó có biện pháp xử lý kịp thời. Đặc biệt, tại các cơ sở sản xuất, kho hàng và khu dân cư, việc tuân thủ nghiêm ngặt quy định về phòng cháy chữa cháy (PCCC) sẽ giúp giảm thiểu tối đa rủi ro hỏa hoạn.

3.3. Kiểm tra và bảo dưỡng hệ thống gas định kỳ

Hệ thống gas trong gia đình, nhà hàng, quán ăn hay nhà máy cần được kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo an toàn. Lắp đặt van an toàn cho bình gas giúp hạn chế rò rỉ khí gas, trong khi việc kiểm tra đường ống dẫn gas thường xuyên sẽ phát hiện sớm các dấu hiệu hư hỏng. Khi không sử dụng, cần khóa van gas cẩn thận để ngăn ngừa nguy cơ cháy nổ. Ngoài ra, nên trang bị thiết bị cảnh báo rò rỉ khí gas để nâng cao mức độ an toàn cho không gian sống và làm việc.

3.4. Bảo quản hóa chất dễ cháy đúng cách

Các loại hóa chất dễ cháy như xăng dầu, cồn, dung môi công nghiệp cần được bảo quản tại khu vực riêng biệt, tránh xa nguồn nhiệt và lửa. Để hạn chế nguy cơ cháy nổ, nên dán nhãn cảnh báo nguy hiểm rõ ràng và tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn bảo quản từ nhà sản xuất. Đặc biệt, tại các nhà máy hóa chất và kho chứa, việc lắp đặt hệ thống thông gió và trang bị các phương tiện chữa cháy phù hợp sẽ giúp giảm thiểu rủi ro hỏa hoạn đáng kể.

3.5. Bảo trì máy móc, thiết bị

Cần kiểm tra định kỳ các thiết bị dễ gây cháy nổ, đặc biệt là hệ thống làm việc với cường độ cao. Lắp đặt hệ thống làm mát và giảm nhiệt giúp máy móc hoạt động ổn định, hạn chế nguy cơ cháy do quá tải. Ngoài ra, cần đảm bảo các thiết bị sử dụng nguồn điện phù hợp để tránh chập cháy bất ngờ.

3.6. Nâng cao ý thức cá nhân

Ý thức phòng cháy chữa cháy của mỗi cá nhân đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa hỏa hoạn. Không hút thuốc lá tại những khu vực có biển cấm là một nguyên tắc cần tuân thủ để tránh nguy cơ gây cháy do tàn thuốc. Bên cạnh đó, việc tuyên truyền, đào tạo kỹ năng phòng cháy chữa cháy cho mọi người và tổ chức diễn tập PCCC định kỳ sẽ giúp nâng cao nhận thức, đảm bảo mỗi cá nhân đều biết cách xử lý khi có sự cố xảy ra.

3.7. Sử dụng hệ thống điện an toàn

Để phòng tránh, cần lắp đặt hệ thống điện đạt chuẩn, kiểm tra định kỳ và thay thế các thiết bị đã xuống cấp. Không cắm quá nhiều thiết bị vào cùng một ổ cắm để tránh quá tải, đồng thời ngắt nguồn điện khi không sử dụng nhằm hạn chế nguy cơ chập cháy. Bên cạnh đó, việc sử dụng các thiết bị bảo vệ như aptomat, cầu chì chất lượng cao sẽ giúp giảm thiểu rủi ro cháy nổ do

Cửa Chống Cháy An Toàn Việt vừa chia sẻ Top 7 nguyên nhân gây cháy nổ luôn là mối đe dọa nghiêm trọng, Hãy cùng chia sẻ kiến thức bổ ích an toàn phòng tránh cháy nổ đến mọi người dung quanh bạn.